Пештерите се подземни богатсва кои секогаш носат мистерија. А една од нив е Пештерата Ѓоновица, позната и како Убавица, која се смета за една од најубавите македонски пештери.
Пештерата Убавица – Природна атракција на планината Буковиќ
Во разговор со екипа на ТРТ Балкан, Беркер Самет, член на истражувачкото друштво Ursus Speleos, сподели своите погледи за македонските пештери, со особено внимание посветено на Пештерата Убавица.
Како што вели Самет, Пештерата Убавица се наоѓа на источните падини на планината Буковиќ, во близина на селото Горна Ѓоновица. Пештерата е прогласена за споменик на природата и заштитено подрачје уште од 1968 година, што значи дека со години е една од највредните природни атракции во регионот. Името „Убавица“ го добила по водопадот кој се наоѓа во нејзината внатрешност, на околу 500 метри длабочина.
„Пештерата Убавица претставува активна речна пештера. Реката извира 30 метри подолу од влезот на пештерата,“ вели Самет. Вкупната должина на пештерата изнесува околу 1500 метри, а во неа се наоѓаат бројни пештерски украси, како сталагмити и сталактити.
„Пештерата е значајна не само поради својата природна убавина, туку и заради својата биолошка разноликост. Во неа се наоѓаат седум видови лилјаци, што ја прави одлично подрачје за истражување,“ додава Самет.
Македонски пештери: Истражувања и можности
Истражени се околу 200 пештери, а се проценува дека во земјата постојат околу 450 неистражени пештери. Самет истакнува дека западниот и централниот дел на државата е карстно подрачје, што го прави овој регион идеален за спелеолошки истражувања.
За да се претворат пештерите во туристички атракции, неопходно е да се спроведат детални спелеолошки и биоспелеолошки истражувања. Самет објаснува дека овие истражувања ќе помогнат да се утврдат карактеристиките на пештерите и да се идентификуваат видови кои живеат во нив. Ако се откријат ендемски видови, тоа може да значи дека пештерата не е погодна за туризам поради потребата да се зачува природната средина.
„Според Еуробат стандардите, за пештерите во кои се присутни ендемски видови, се поставуваат специјални врати кои дозволуваат непречено движење на лилјаците, но и го заштитуваат нивниот природен екосистем,“ вели Самет.
Пештерите – Природни музеи и еколошки архиви
Туризмот може да донесе нови можности, но истовремено носи и предизвици. Македонските пештери не се само природни атракции, туку и природни музеи и еколошки архиви. Зачувувањето на овие пештери не е важно само за научни истражувања, туку и за идентитетот на државата, биодиверзитетот и одржливиот развој.
„Истражувањето на пештерите е полн со адреналински возбудувања, бидејќи се работи за места кои се темни, тесни и мистериозни,“ вели Самет. Ова потврдува дека пештерите претставуваат вистински природни богатства кои треба да се чуваат за идните генерации.
Зачувувањето на пештерите е важно за науката, но и за културниот и еколошкиот идентитет. Со правилни истражувања и соодветна заштита, пештерите можат да останат живи споменици на природната убавина и биодиверзитетот на земјата.