მკვიდრნი | ამბის მთხრობელი
ᲙᲣᲚᲢᲣᲠᲐ
2 წუთი კითხვისთვის
მკვიდრნი | ამბის მთხრობელიმკვიდრნი | ამბის მთხრობელი
/ TRT World
25 აპრილი 2025

ჩვენ ვადევნებთ თვალს, თუ როგორ იბრუნებენ ამერიკის მკვიდრი ტომები მიწის მართვის ტრადიციულ პრაქტიკებს, რომლებიც საუკუნეების განმავლობაში კოლონიალიზმის გამო დაკარგეს.

კლიმატის კრიზისის ესკალაციის ფონზე, ჩრდილოეთ ამერიკის თავდაპირველი მოსახლეების ეს დროში გამოცდილი პრაქტიკები სულ უფრო მნიშვნელოვანი ხდება სწრაფად ცვალებად სამყაროში.

კონტექსტი

კლიმატის ცვლილება მყისიერ საფრთხეს უქმნის მკვიდრი ხალხების ჯანმრთელობას, კეთილდღეობასა და ცხოვრების წესს. ტომობრივი ერები კლიმატის ცვლილებასთან დაპირისპირების წინა ხაზზე არიან, რაც მოიცავს ტყის ხანძრების გახშირებასა და ინტენსივობის ზრდას, ტემპერატურის მატებას, ეკოსისტემის ცვლილებებს, ოკეანის მჟავიანობას, ტყეების კარგვასა და საცხოვრებელი გარემოს დაზიანებას. კლიმატის ცვლილება ასევე აჩენს კითხვებს იმ სულიერად და კულტურულად მნიშვნელოვანი ეკოსისტემური სერვისების მომავალთან დაკავშირებით, რომლებიც აუცილებელია მრავალი ტომის იდენტობის შესანარჩუნებლად. მკვიდრი თემები არაპროპორციულად ზარალდებიან კლიმატის ცვლილებით, რადგან ისინი ბუნებრივ რესურსებზე უფრო მეტად არიან დამოკიდებულნი, ვიდრე აშშ-ის მოსახლეობა მთლიანობაში. ნეგატიურ გავლენებს შორისაა საფრთხეები ტრადიციული საკვებისათვის, როგორიცაა თევზი, და იმ კულტურებისთვის, რომლებიც უთვალავი თაობის განმავლობაში უზრუნველყოფდნენ საარსებო წყაროს, ასევე კულტურულ, ეკონომიკურ, სამედიცინო და საზოგადოებრივ ჯანმრთელობას.

წარმოქმნილმა საფრთხეებმა უბიძგა ზოგიერთ ტომს, გაერთიანებული ძალისხმევით წინ წაწიონ კლიმატის ცვლილებასთან ადაპტაციის სტრატეგიები. ისინი გზას უძღვებიან მიწის მართვაში ტრადიციული ცოდნის გამოყენებით, სწრაფად ეგუებიან ცვალებად კლიმატს და ზოგჯერ პირდაპირ უპირისპირდებიან კიდეც მას. მაგალითები, როგორიცაა ჰოპის მშრალი მიწათმოქმედების ტექნიკები, გვიჩვენებს, თუ როგორ გავუმკლავდეთ ექსტრემალურ გვალვასა და სიცხეს; შუა დასავლეთის პრერიებზე ადგილობრივი ბიზონების მოშენება ზრდის ნახშირბადის აკუმულაციას ნედლეულის საჭიროების აღმოფხვრისას; და კონტროლირებადი ცეცხლით მართული ტყის ხანძრების მენეჯმენტი მხოლოდ რამდენიმე ამბავია იმ მრავალთაგან, რომლებიც ასახავს, თუ რაოდენ სიბრძნესა და მნიშვნელობას ატარებს მიწის გამოყენების მკვიდრი პრაქტიკები და რამდენად მნიშვნელოვანია მათი ისტორიების მოსმენა. ხუთი ტომის ინდივიდუალური ძალისხმევა ინტეგრირდება კლიმატური გადაწყვეტილებების ერთიან ქსოვილში, რაც მათი უნიკალური კულტურების მუდმივი სიძლიერის მოწმობაა. ჩრდილოეთ ამერიკის ტყეებში, უდაბნოებში, პრერიებსა და სანაპირო ზოლებში მიწის მართვის მკვიდრ პრაქტიკებს ბევრი რამის შეთავაზება შეუძლია კლიმატთან ადაპტაციისა და შერბილების შესახებ მიმდინარე დისკუსიისთვის.

მკვიდრი ლიდერობის თანამედროვე აღორძინებისა და კოლონიზაციის ისტორიების შერწყმით, „მკვიდრნი“ მოგვითხრობს ამერიკის პრობლემურ წარსულსა და იმედით სავსე მომავალზე. საბოლოო ჯამში, ეს დოკუმენტური ფილმი არის პლატფორმა, რომელიც აძლიერებს მკვიდრ თემებს, რათა მათ გააზიარონ თავიანთი სიბრძნე და გაზარდონ თავიანთი გავლენა გადაწყვეტილების მიღების პროცესში იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა იმართოს ეს მიწები.

აღმოაჩინეთ
კარნი ტრამპთან კრიტიკული მოლაპარაკებებისთვის ვაშინგტონში ჩადის
ევროკავშირში სირიელთა თავშესაფრის მოთხოვნებმა ათწლეულის ყველაზე დაბალ ნიშნულს მიაღწია
უკრაინის დრონების თავდასხმამ რუსეთში საჰაერო მიმოსვლა შეაფერხა
ტრამპის ახალი ელჩი: თურქეთ-აშშ-ის ალიანსი დამსახურებულ დონეზე უნდა ამაღლდეს
საფრანგეთი სირიის პრეზიდენტ ალ-შარას უმასპინძლებს
რუმინელი მარჩელ ჩოლაკუ პრემიერ-მინისტრის თანამდებობიდან გადადგა
ტრამპმა განაცხადა, რომ თუ შეთანხმება ვერ შედგება, TikTok-ისთვის დაწესებულ ვადას გაახანგრძლივებს
ინდოეთმა ქაშმირის კაშხლებზე „წყალსაცავების გამორეცხვა“ დაიწყო
პაკისტანმა ინდოეთთან დაძაბულობის ფონზე მე-2 სარაკეტო გამოცდით სამხედრო ძალის დემონსტრირება მოახდინა
პერუში ოქროს მაღაროდან გატაცებული 13 მუშა გარდაცვლილი იპოვეს
ტრამპმა გრენლანდიის ხელში ჩასაგდებად სამხედრო ინტერვენცია არ გამორიცხა
ისრაელის კაბინეტმა ღაზაში თავდასხმების გაფართოება დაამტკიცა
Microsoft-მა 22-წლიანი ისტორიის მქონე Skype-ის დახურვის გადაწყვეტილება მიიღო
ირანის უმაღლესი დიპლომატი ინდოეთთან დაძაბულობის განმუხტვის მიზნით პაკისტანს ეწვია
ჩინეთი ღიაა აშშ-სთან სავაჭრო მოლაპარაკებებისთვის, თუმცა ტარიფების გაუქმებას დაჟინებით მოითხოვს
ეწვიეთ TRT Global-ს. გაგვიზიარეთ თქვენი მოსაზრება!
Contact us