Rosja przeprowadziła ataki powietrzne na Ukrainę, kończąc w ten sposób kruchy wielkanocny rozejm, podczas gdy prezydent Władimir Putin wyraził wątpliwości co do propozycji Kijowa dotyczącej miesięcznego wstrzymania ataków na cele cywilne.
Nowe ataki, które miały miejsce w poniedziałek, podważyły nadzieje prezydenta USA Donalda Trumpa na szersze zawieszenie broni między obiema stronami, zaledwie kilka godzin po tym, jak zapowiedział, że „porozumienie” może zostać osiągnięte w tym tygodniu.
„Działania militarne zostały wznowione” – powiedział Putin w państwowej telewizji, po tym jak ukraińscy urzędnicy poinformowali o fali nocnych ataków dronów i artylerii, które nastąpiły po częściowo przestrzeganym 30-godzinnym rozejmie.
Obie strony oskarżały się nawzajem o tysiące naruszeń zawieszenia broni, które Putin ogłosił w sobotę.
„Ale ogólnie rzecz biorąc, doszło do spadku takiej aktywności” – powiedział Putin, wymieniając rzekome naruszenia ze strony Ukrainy. „Doceniamy to i jesteśmy gotowi patrzeć w przyszłość.”
Prezydent Wołodymyr Zełenski przyjął rozejm z zadowoleniem, ostrzegając jednocześnie, że ukraińskie wojsko odpowie „symetrycznie” na działania sił rosyjskich.
Urzędnicy w Kijowie oskarżyli Putina o próbę osiągnięcia propagandowego sukcesu poprzez zaproponowanie rozejmu, który nastąpił kilka godzin po tym, jak Trump zagroził wycofaniem się z wysiłków na rzecz pokoju w trwającej od trzech lat wojnie, jeśli nie zobaczy postępów.
Ciesząc się dniem bez alarmów lotniczych w całym kraju, Zełenski w niedzielę zaproponował kontynuację, która miałaby „wstrzymać wszelkie ataki z użyciem dronów dalekiego zasięgu i rakiet na infrastrukturę cywilną na okres co najmniej 30 dni.”
Zełenski oczekuje „jasnej odpowiedzi”
Putin powiedział, że Rosja „przeanalizuje” tę propozycję, ale wyraził wątpliwości co do jej realizacji, oskarżając Ukrainę o wykorzystywanie budynków cywilnych, takich jak restauracje i uniwersytety, do celów wojskowych.
W rzadkich komentarzach na temat konkretnego rosyjskiego ataku stwierdził, że Ukraina wykorzystywała budynek uniwersytetu w Sumach do ceremonii wręczenia nagród wojskowych 13 kwietnia, kiedy to dwie rosyjskie rakiety balistyczne uderzyły w centrum miasta, zabijając co najmniej 35 osób.
„Czy to jest obiekt cywilny, czy nie? Ale reżim wykorzystuje te obiekty cywilne” – powiedział Putin. „Musimy to wyjaśnić” – dodał, nie wykluczając dwustronnych rozmów z Ukrainą w tej sprawie.
„Przeanalizujemy wszystko i podejmiemy odpowiednie decyzje” – powiedział.
Późnym wieczorem w poniedziałek Zełenski wezwał Rosję do udzielenia „jasnej odpowiedzi” na propozycję zawieszenia broni.
„Ukraina podtrzymuje swoją propozycję, aby nie atakować przynajmniej infrastruktury cywilnej. I oczekujemy jasnej odpowiedzi z Moskwy. Jesteśmy gotowi na każdą rozmowę o tym, jak to zapewnić” – powiedział.
Ukraińska delegacja ma udać się w środę do Londynu na rozmowy o zawieszeniu broni z Wielką Brytanią, Francją i Stanami Zjednoczonymi – napisał na platformie X.
„Jesteśmy gotowi działać tak konstruktywnie, jak to możliwe” – dodał.
Zełenski powiedział, że odpowiedzialność za zakończenie przemocy spoczywa na Rosji, dodając: „Nie ma ciszy, jeśli nie ma ścisłego rosyjskiego rozkazu, aby była cisza.”
Nadzieje Trumpa
Deklaracja zawieszenia broni przez Putina nastąpiła po tym, jak Trump powiedział w piątek, że zakończy amerykańskie wysiłki na rzecz powstrzymania wojny, jeśli obie strony nie zbliżą się do porozumienia.
Prezydent USA wyraził w niedzielę nadzieję, że obie strony szybko osiągną porozumienie, choć nie podał szczegółów.
„Mam nadzieję, że Rosja i Ukraina zawrą porozumienie w tym tygodniu” – napisał na platformie Truth Social.
Trump w zeszłym miesiącu przedstawił propozycję pełnego i bezwarunkowego zawieszenia broni, którą Ukraina zaakceptowała, ale Putin odrzucił.
Zapytany o komentarze Trumpa w poniedziałek, rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow powiedział, że Moskwa „ma nadzieję”, iż wysiłki USA „przyniosą rezultaty”, ale odmówił komentarza na temat harmonogramu negocjacji.
