W środę, kardynałowie Kościoła rzymskokatolickiego rozpoczną proces wyboru nowego papieża, zamykając się w odosobnieniu, aż do momentu wybrania osoby, która ich zdaniem zjednoczy różnorodny, ale podzielony Kościół na całym świecie.

W procesie sięgającym czasów średniowiecza, kardynałowie wejdą do freskowej Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie po publicznej mszy w Bazylice Św. Piotra i rozpoczną tajne konklawe, aby wybrać następcę papieża Franciszka, który zmarł w zeszłym miesiącu.

Od wieków żaden papież nie został wybrany pierwszego dnia konklawe, więc głosowanie może potrwać kilka dni, zanim któryś z kardynałów w czerwonych kapeluszach uzyska wymaganą większość dwóch trzecich głosów, aby zostać 267. papieżem.

W środę odbędzie się tylko jedno głosowanie. Następnie kardynałowie mogą głosować nawet cztery razy dziennie. Czarny dym z komina na dachu kaplicy oznacza brak rozstrzygnięcia, natomiast biały dym i bicie dzwonów będą sygnałem, że Kościół liczący 1,4 miliarda wiernych ma nowego przywódcę.

W ostatnich dniach kardynałowie przedstawiali różne opinie na temat tego, czego oczekują od nowego papieża. Podczas gdy niektórzy opowiadają się za kontynuacją wizji reform Franciszka, inni chcą powrotu do tradycyjnych wartości. Wielu wskazuje na potrzebę bardziej przewidywalnego i zrównoważonego pontyfikatu.

Rekordowa liczba 133 kardynałów z 70 krajów wejdzie do Kaplicy Sykstyńskiej, w porównaniu do 115 kardynałów z 48 krajów podczas ostatniego konklawe w 2013 roku.

Pretendenci

Nie ma oficjalnych kandydatów na papieża, ale niektórzy kardynałowie są uważani za „papabile”, czyli posiadających cechy niezbędne do objęcia tej funkcji. Po tym, jak Jan Paweł II w 1978 roku przełamał włoską dominację na tronie papieskim, pole potencjalnych kandydatów znacznie się rozszerzyło, obejmując kardynałów z odległych zakątków świata. Ostatni trzej papieże pochodzili z Polski (Jan Paweł II), Niemiec (Benedykt XVI) i Argentyny (Franciszek). Spośród 133 kardynałów, którzy wezmą udział w konklawe, 108 zostało mianowanych przez Franciszka.

Mimo, że nie wyłonił się wyraźny faworyt, włoski kardynał Pietro Parolin i filipiński kardynał Luis Antonio Tagle są uważani za głównych kandydatów.

Jeśli jednak szybko okaże się, że żaden z nich nie może zdobyć wystarczającej liczby głosów, uwaga kardynałów może skupić się na innych kandydaturach, kierując się geografią, podobieństwami doktrynalnymi lub wspólnym językiem.

Wśród innych potencjalnych kandydatów wymienia się Francuza Jean-Marca Aveline’a, Węgra Pétera Erdő, Amerykanina Roberta Prevosta i Włocha Pierbattistę Pizzaballę. „Trzeba poczekać i uzbroić się w cierpliwość” – powiedział włoski kardynał Mario Zenari we wtorek.

Jednym z kluczowych pytań będzie, czy nowy papież powinien pochodzić z globalnego Południa, gdzie liczba wiernych rośnie, jak to miało miejsce w 2013 roku z Argentyńczykiem Franciszkiem, czy też powierzyć stery Europie, a może nawet wybrać pierwszego papieża z USA.

Konklawe

Po śmierci Franciszka 21 kwietnia w wieku 88 lat, konklawe zostało zwołane. Między jego śmiercią a konklawe nastąpiła przerwa, aby umożliwić organizację pogrzebu, pochówek oraz okres żałoby. Był to również czas na przyjazd kardynałów do Rzymu z różnych zakątków świata i na wzajemne zapoznanie się przed rozpoczęciem konklawe, które jest starożytnym rytuałem pełnym tajemnic i tradycji.

Kardynałowie są odcięci od świata w Watykanie, pomiędzy miejscami zakwaterowania a Kaplicą Sykstyńską, gdzie głosują w tajemnicy pod słynnym freskiem Michała Anioła przedstawiającym Stworzenie i monumentalny „Sąd Ostateczny”.

Aby uniknąć jakiegokolwiek ryzyka Watykan wymaga od kardynałów oddania telefonów na czas konklawe i wyłącza zasięg telefonii komórkowej. Planuje również użycie zagłuszaczy sygnału wokół Kaplicy Sykstyńskiej oraz hotelu Domus Santa Marta, gdzie kardynałowie będą spać, aby zapobiec inwigilacji i komunikacji ze światem zewnętrznym.

Gdy kandydat uzyska wymaganą liczbę głosów i zaakceptuje wybór, wybiera imię papieskie i udaje się do „Pokoju Łez”, aby założyć papieskie szaty.

Kilka minut później zostaje przedstawiony światu z balkonu Bazyliki Św. Piotra z łacińskim ogłoszeniem: „Annuntio vobis gaudium magnum: Habemus Papam!” („Ogłaszam wam wielką radość: Mamy papieża!”). Następnie ujawniane jest jego imię z chrztu po łacinie oraz wybrane imię papieskie.

On the clock

Najdłuższe konklawe w historii trwało prawie trzy lata, ale można założyć, że obecne potrwa znacznie krócej. Kardynałowie w tym tygodniu wskazywali, że spodziewają się krótkiego konklawe, choć prawdopodobnie zajmie ono co najmniej kilka rund głosowania. Konklawe rozpocznie się w środę późnym popołudniem. Kardynałowie mogą przeprowadzić pierwszą rundę głosowania tego samego dnia, ale nie jest to obowiązkowe.

Przez większość XX wieku wybór papieża zajmował od trzech do ośmiu głosowań. Jan Paweł I – papież, który panował przez 33 dni – został wybrany w trzecim głosowaniu w 1978 roku. Jego następca, św. Jan Paweł II, potrzebował ośmiu głosowań. Franciszek został wybrany w piątym głosowaniu w 2013 roku.